VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA TRIẾT HỌC

Vấn đề quan hệ giữa vật chất và ý thức, giữa tồn tại và tư duy hay giữa tự nhiên và tinh thần là vấn đề cơ bản của triết học.

Đây là vấn đề cơ sở, nền tảng, xuyên suốt mọi học thuyết triết học trong lịch sử, quyết định sự tồn tại của triết học. Quan hệ vật chất ý thức là vấn đề mọi nhà triết học, mọi thời kỳ lịch sử đều phải giải quyết

Kết quả và thái độ của việc giải quyết vấn đề cơ bản triết học quyết định sự hình thành thế giới quan và phương pháp luận của các triết gia, xác định bản chất  của các trường phái triết học.

Giải quyết vấn đề này là cơ sở, điểm xuất phát để giải quyết các vấn đề khác của triết học, đồng thời quyết định cách xem xét các vấn đề khác trong đời sống xã hội.

Vấn đề cơ bản của triết học có hai mặt. Mặt thứ nhất trả lời câu hỏi: giữa vật chất và ý thức, giới tự nhiên và tinh thần cái nào có trước, cái nào có sau, cái nào quyết định cái nào? Mặt thứ hai trả lời câu hỏi: con người có khả năng nhận thức được thế giới hay không?

Tuỳ thuộc vào lời giải đáp cho câu hỏi thứ nhất, các học thuyết triết học khác nhau chia thành hai trào lưu cơ bản là chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm.

Chủ nghĩa duy vật khẳng định vật chất có trước, ý thức có sau; thế giới vật chất tồn tại một cách khách quan, độc lập với ý thức con người và không do ai sáng tạo ra; còn ý thức là sự phản ánh thế giới khách quan vào bộ óc con người; không thể có tinh thần, ý thức nếu không có vật chất.

 Quan hệ giữa vật chất và ý thức, giữa tồn tại và tư duy là vấn đề cơ bản của triết học với những cơ sở sau đây:

Giải quyết mối quan hệ giữa vật chất và ý thức đã phân chia các nhà triết học thành các môm phái, chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm.

Vấn đề quan hệ giữa vật chất và ý thức là vấn đề cơ sở nền tảng, xuyên suốt mọi học thuyết triết học trong lịch sử, quy định sự tồn tại, phát triển của triết học. Thừa nhận hay không thừa nhận thì việc nhận  thức, giải quyết vấn đề quan hệ giữa vật chất và ý thức luôn luôn  là điểm xuất phát, cơ sở nền tảng  để giải quyết các vấn đề còn lại  của tất cả các loại hình triết học trong lịch sử.

Những nhà triết học nào cho vật chất có trước, quyết định ý thức được gọi là các nhà duy vật; ngược lại những nhà triết học nào cho rằng ý thức có trước, quyết định vật chất được gọi là các nhà duy tâm. Kết quả và thái độ giải quyết quan hệ vật chất - ý thức sẽ quyết định thế giới quan, phư­ơng pháp luận của các nhà triết học, các trư­ờng phái và các hệ thống triết học.

                                                                                                                L.M