SÁNG TẠO RA CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG LÀ NỘI DUNG QUAN TRỌNG CỦA BƯỚC NGOẶT CÁCH MẠNG TRONG TRIẾT MÁC

Trước hết cần khẳng định, C.Mác và Ph.Ăngghen sáng tạo ra chủ nghĩa duy vật biện chứng với những hình thức, bước đi hoàn toàn phù hợp với quy luật khách quan của lịch sử tư tưởng nhân loại. Theo đó, một mặt, C.Mác và Ph.Ăngghen đã khắc phục triệt để những hạn chế cố hữu của chủ nghĩa duy vật cũ (kể cả chủ nghĩa duy của Phoiơbắc), đặc biệt là tính chất máy móc, trực quan, siêu hình và duy tâm về lịch sử của nó; phát triển một cách toàn diện và đư­a chủ nghĩa duy vật lên một tầm cao mới, đó là chủ nghĩa duy vật thực tiễn. Mặt khác, C.Mác và Ph.Ăngghen đã cải tạo một cách căn bản toàn bộ phép biện chứng cũ (trước hết và trực tiếp là phép biện chứng trong triết học Hêghen), đặc biệt là tính chất duy tâm và thiếu triệt để của nó; phát triển nó một cách toàn diện, qua đó, xây dựng nên phép biện chứng duy vật. Đồng thời, hai ông đã tiến hành thống nhất hữu cơ giữa chủ nghĩa duy thực tiễn với phép biện chứng duy vật, sáng tạo ra một hệ thống triết học hoàn toàn mới về chất, đó là chủ nghĩa duy vật biện chứng. Sự thống nhất đó làm cho chủ nghĩa duy vật trở nên triệt để và phép biện chứng trở thành lý luận khoa học. Theo đó, sự thống nhất giữa lý luận và phương pháp trở thành đặc trưng bản chất của triết học Mác. Vai trò xã hội của triết học cũng vì thế mà có sự thay đổi về căn bản, từ chỗ chỉ giải thích thế giới đến chỗ chỉ đạo hoạt động cải tạo thế giới bởi phương pháp cách mạng.

Vai trò của những nguồn gốc lí luận đối với sự ra đời của triết học Mác nói chung và đối với quá trình hai ông sáng tạo ra chủ nghĩa duy vật biện chứng nói riêng là không thể phủ nhận. Nh­ưng sự khác nhau về nguyên tắc giữa triết học Mác nói chung, của chủ nghĩa duy vật biện chứng nói riêng đối với những nguồn gốc lí luận của nó, như trên đã phân tích, là hết sức rõ ràng. Mọi nhận định và đánh giá khác đi (chẳng hạn như việc đánh đồng bản chất, đặc trư­ng, vai trò của chủ nghĩa duy vật biện chứng với những nguồn gốc lí luận trực tiếp của nó) đều trái với sự thật lịch sử, đều vô tình hay cố ý làm sai lệch thực chất và hạ thấp vai trò của cuộc cách mạng trong lĩnh vực triết học do C. Mác và Ph. Ăngghen thực hiện, do đó phải kiên quyết đấu tranh, phê phán.

                                                                                                                L.M