Công khai, dân chủ mọi chế độ chính sách
Chia sẻ thêm để đoàn phóng viên hiểu rõ quy trình tiếp nhận và giúp học viên cai nghiện, ông Vũ Văn Trí, Giám đốc Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội, cho biết, trước đây, việc tiếp nhận học viên được bố trí theo lịch “cứng”, nay cơ sở đã có đổi mới mạnh mẽ khi việc tiếp nhận người nghiện được thực hiện bất kể ngày đêm. Học viên sau khi được cơ sở tiếp nhận sẽ được phân loại để điều trị, chữa trị y tế và tư vấn. Sau khi điều trị y tế xong, người nghiện sẽ được chuyển về các khu quản lý và thực hiện quy trình khép kín, bao gồm các hoạt động tư vấn, giáo dục, truyền nghề, dạy nghề, tổ chức lao động, vui chơi giải trí… Để đạt được hiệu quả cao nhất, các học viên sẽ được quản lý theo hướng đan xen giữa học tập, vui chơi và lao động trị liệu.
Giải thích cho phóng viên trong đoàn hiểu như thế nào gọi là “lao động trị liệu”, cán bộ của Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội đã đưa đoàn tới khu dạy nghề và tổ chức lao động. Khu vực được bố trí gọn gàng, sạch sẽ với không gian nhà xưởng thoáng đãng, gần ngay bên cạnh hồ nước. Ông Trí cho biết, Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội  có được vị trí địa lý đắc địa khi có ba mặt là hồ bao quanh, nhiều cây xanh; là môi trường lý tưởng để học viên cai nghiện nhanh phục hồi sức khỏe.
Học viên lắp ráp thiết bị điện sinh hoạt. 
Tại khu xưởng hàn, xưởng thiết bị điện..., không khí làm việc của các học viên rất hăng say. Ông Vũ Văn Trí cho biết, học viên được đi làm và dạy nghề ở xưởng là giai đoạn cuối cùng trước khi họ về với cộng đồng. Việc dạy nghề và tổ chức lao động được thực hiện vừa nằm trong liệu trình điều trị, vừa nhằm giúp học viên cai nghiện có thêm thu nhập. Học viên Đinh Xuân Hoành, 44 tuổi ở Hà Nội, đang say sưa gia công một thiết bị điện tại xưởng lắp ráp cầu trì, công tắc cho biết, các thầy cô và cán bộ của cơ sở phân công công việc tùy theo theo lứa tuổi, trình độ nhận thức, khả năng làm việc và sức khỏe của từng người. “Bản thân tôi chỉ làm việc nửa ngày, nửa ngày chơi bi-a, bóng bàn, giải trí. Chúng tôi được các thầy, cô và cán bộ cơ sở đối xử tốt, chăm sóc chu đáo”.
                                                     Khu sinh hoạt và giải trí của học viên. 
Về vấn đề lao động trị liệu, ông Vũ Văn Trí cho biết, dù là lao động dạy nghề hay lao động thì tất cả các học viên đều được chấm công và trả lương theo quy định. Vào cuối tháng, các học viên sẽ nhận được bản chấm công, bản chấm công này được công khai, dân chủ trong nhóm các học viên, mọi người sẽ xem xét đúng hay sai, khi thấy đúng, sẽ quyết định ai được bao nhiêu công trong tháng và sẽ được trả tiền theo số công có được. Học viên khi nhận được tiền sẽ không cầm tiền mặt, mà số tiền này được ghi vào cuốn sổ, sau đó cần mua gì, đưa vào bữa ăn thêm hay chi tiêu cho cá nhân sẽ thông báo cho cán bộ quản lý hoặc mua trực tiếp tại căng-tin. Những ai muốn gửi tiền về gia đình sẽ nhận tiền mặt và thực hiện chuyển cho gia đình. Quy trình này đều được thực hiện công khai, minh bạch và dân chủ. Ông Trí cho biết, việc tránh không để học viên cầm tiền mặt sẽ giúp bớt được các hiện tượng thẩm lậu chất gây nghiện vào cơ sở. “Ở trung tâm không có tiền mặt, tiền được sử dụng theo hệ thống sổ, ví dụ họ gửi vào cơ sở 1 triệu thì số tiền được ghi vào sổ, khi học viên đi ăn, họ mang theo sổ và trừ đi bằng đúng số tiền họ sử dụng. Không có tiền thì không thể xảy ra tiêu cực, chèn ép”, ông Trí khẳng định.
Không khí dân chủ tại đơn vị được duy trì thường xuyên, khi tại đây thành lập tổ hay hội đồng người sau cai để hằng tuần các học viên họp và nếu có kiến nghị, đề xuất gì thì kiến nghị bằng văn bản đưa lên để giám đốc đơn vị trong cơ sở kịp thời điều chỉnh. Hằng tháng, cơ sở cũng tiến hành khảo sát học viên về chế độ ăn uống, sinh hoạt, học tập hoặc các vấn đề liên quan tới chế độ khác...để Ban giám đốc đưa ra các biện pháp kịp thời.
Những người thầy tận tâm ở ngôi nhà thứ hai
Thực hiện quy định của Nhà nước, Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội đã cố gắng hết sức để đảm bảo đời sống của các học viên. Lấy ví dụ về chế độ ăn, ở Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội tiếp nhận nhiều đối tượng vì vậy đang có nhiều mức độ tiền khác nhau cho mỗi suất ăn. Đôi khi do sự đóng góp của gia đình khác nhau, hoặc mức chi cho từng đối tượng như bắt buộc cai nghiện hay tự nguyện cai nghiện, cũng có sự khác nhau.
Có những suất ăn chỉ hơn 6.000 đồng/bữa, nhưng nhờ cơ sở đã chủ động tăng gia rau xanh và một số loại sản phẩm chăn nuôi giúp đưa được các loại rau, thành phẩm chăn nuôi do các học viên lao động, sản xuất được vào bữa ăn, nên cho dù là suất ăn với mức tiền ít thì cơ sở vẫn có thể đảm bảo các học viên có được những bữa ăn có thịt, rau.
Khu tăng gia của Cơ sở cai nghiện số 7. 
Các loại hình thăm gặp ở cơ sở cũng được đảm bảo để người thân của học viên có thể thăm gặp theo quy định. Ông Vũ Văn Trí cho biết, những học viên sau cai khi chấp hành tốt còn được về phép, thưởng phép để động viên, khích lệ họ chấp hành tốt hơn, làm gương cho các học viên khác.
Một trong những yếu tố để vừa duy trì kỷ luật, nhưng cũng tạo sự gần gũi, thân thiện giữa học viên với thầy cô giáo và cán bộ quản lý, để học viên luôn cảm thấy ấm áp, được chia sẻ, các cán bộ tại cơ sở cũng luôn cố gắng đổi mới, thân thiện, cởi mở và chân thành với học viên. Từ tình cảm chân thành ấy, học viên cũng bộc lộ và chia sẻ nhiều hơn, giúp thầy cô giáo và cán bộ quản lý tại cơ sở năm bắt được thông tin, hoàn cảnh của từng người để có những biên pháp, cách làm thiết thực, giúp đỡ học viên được nhiều nhất trong khả năng có thể.
Không chỉ có vậy, cán bộ của Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội  còn tận tâm theo sát những học viên cả sau khi học viên cai thành công được về gia đình. Cơ sở cử cán bộ tiếp tục tới thăm để xem họ đã cai nghiện được chưa, nếu phát hiện tái nghiện sẽ tư vấn quay trở lại. Còn nếu họ gặp khó khăn về việc làm, cơ sở sẵn sàng giúp họ bằng cách tiếp cận các cơ sở sản xuất tại địa phương hoặc trên địa bàn để giới thiệu việc làm cho học viên. Nhiều người nghiện đã coi Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội  như ngôi nhà thứ hai của mình. Từ đây, nhiều cuộc đời, nhiều người nghiện đã cai nghiện thành công, trở thành công dân có ích cho cộng đồng.
Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội tiếp nhận 793 lượt người, trong đó chỉ có 44 học viên cai nghiện bắt buộc. 487 người trong số này đã hoàn thành chương trình cai nghiện, hòa nhập cộng đồng.
Ba Vì mùa Đông năm nay lạnh hơn. Nhưng học viên Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội luôn cảm thấy ấm áp vì họ đã nhận được sự chia sẻ của cộng đồng, gia đình, tấm lòng của các thày cô, cán bộ quản lý nơi đây. Mùa Xuân đang đến, cuộc sống tươi đẹp đang chờ đợi ở phía trước.
Bài, ảnh: NGUYỄN HÒA