KHÔNG CÓ LỰC LƯỢNG VŨ TRANG, QUÂN ĐỘI TRUNG LẬP, ĐỨNG NGOÀI CHÍNH TRỊ

 

Trong lịch sử thế giới, luận điệu “lực lượng vũ trang, quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị” đã từng xuất hiện trong thời kỳ diễn ra cuộc cách mạng Nga lần thứ nhất. Khi đó, để đối phó với phong trào cách mạng của đại đa số nhân dân lao động Nga với Chính phủ Nga hoàng, không để lực lượng vũ trang, quân đội ngả theo cách mạng, bọn tôi tớ của nền chuyên chế Nga hoàng đã ra sức tuyên truyền về “tính trung lập của lực lượng vũ trang, quân đội, về sự cần thiết phải giữ cho lực lượng vũ trang, quân đội đứng ngoài chính trị”¹.

Sau đó, đến những năm 80 thế kỷ XX, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch chống CNXH lại đưa ra luận điệu “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang, quân đội với nội dung cơ bản là: lực lượng vũ trang, quân đội là công cụ bạo lực vũ trang của nhà nước, được tổ chức ra để bảo vệ lợi ích quốc gia, chỉ tuân theo pháp luật; quân đội trung lập về chính trị, không có quân đội XHCN hay TBCN; quân đội đứng ngoài những biến động chính trị - xã hội, đứng ngoài cuộc đấu tranh của các đảng phái chính trị giành quyền kiểm soát các cơ quan quyền lực nhà nước; quân đội không chịu sự lãnh đạo của bất cứ đảng phái chính trị nào.

Đưa ra luận điệu “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang, quân đội, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch chống CNXH nhằm mục tiêu xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản đối với lực lượng vũ trang, quân đội, vô hiệu hóa lực lượng vũ trang, quân đội các nước XHCN để khi các lực lượng phản động, đối lập ở các nước XHCN được chúng hỗ trợ, tiếp tay đứng lên lật đổ chế độ XHCN thì lực lượng vũ trang, quân đội sẽ “đứng trung lập”, “án binh bất động”, mặc cho CNXH sụp đổ. Trên thực tế, chúng đã thực hiện thành công “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang, quân đội ở Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu trước đây.

Đối với Việt Nam, thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình” chống phá cách mạng Việt Nam, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch đã và đang đẩy mạnh âm mưu “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang, quân đội với nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, trong đó tập trung vào xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với quân đội. Nhằm thực hiện mục tiêu này, chúng ra sức xuyên tạc, phủ nhận đường lối, quan điểm của Đảng ta, trong đó tập trung tuyên truyền và cổ vũ cho các luận điệu sai trái đòi bỏ Điều 4 trong Hiến pháp năm 1992 của nước ta xác định sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với xã hội và lực lượng vũ trang, quân đội. Đặc biệt là, trong thời gian gần đây, lấy cớ góp ý vào Điều 70, Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 quy định: “Lực lượng vũ trang nhân dân phải tuyệt đối trung thành với Đảng Cộng sản Việt Nam, Tổ quốc và nhân dân, có nhiệm vụ bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, chế độ XHCN, cùng toàn dân xây dựng đất nước và thực hiện nghĩa vụ quốc tế”, xuất hiện những ý kiến, quan điểm trong đó điển hình là Kiến Nghị của 72 nhân sĩ, trí thức, Tuyên Bố của cái gọi là các Công Dân Tự do, Kiến nghị của sinh viên và cựu sinh viên Khoa Luật Hà Nội, Tuyên bố của các công dân tự do dựa trên bài viết của nhà báo Nguyễn Đắc Kiên, Lá Thư Hội đồng Giám mục Công giáo Việt Nam, Lời Tuyên bố của Đức Tăng Thống Thích Quảng Độ, Lời kêu gọi của Lê Quang Liêm và gần nhất là Lời kêu gọi của Khối 8406, v.v. đòi hỏi “một thể chế đa nguyên, đa đảng, một chính thể với tam quyền phân lập gắn với lực lượng vũ trang, quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị”; “lực lượng vũ trang, quân đội phải trung thành với Tổ quốc và nhân dân chứ không phải trung thành với bất kỳ tổ chức nào”; “quân đội là để bảo vệ nhân dân, bảo vệ Tổ quốc… không phải bảo vệ bất cứ một đảng phái nào”, v.v.. 

Như vậy, vấn đề đặt ra là, có hay không có “lực lượng vũ trang, quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị” ? Cho đến nay cũng đã có nhiều bài nói, viết của các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước ta, của các nhà khoa học nhằm trả lời vấn đề này. Bài viết này nhằm góp phần làm rõ thêm câu trả lời là: Không có “lực lượng vũ trang, quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị”? Câu trả lời này dựa trên cơ sở khoa học sau:

Trước hết, cần thấy rằng, luận điệu “lực lượng vũ trang, quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị” được hình thành dựa trên quan điểm tư sản sai trái, phản khoa học về bản chất quân đội. Giai cấp tư sản tìm mọi cách xuyên tạc bản chất quân đội, gán cho quân đội là lực lượng “siêu giai cấp”, “trung lập về chính trị” bảo vệ lợi ích của mọi tầng lớp xã hội, nhằm che giấu sự thật là quân đội các nhà nước bóc lột chỉ bảo vệ lợi ích của các giai cấp bóc lột. Họ còn cho rằng, quân đội dưới chế độ TBCN bao gồm mọi tầng lớp nhân dân, là tổ chức “ngoài giai cấp” có chức năng “cộng đồng quốc gia”, phục vụ lợi ích toàn dân tộc, đứng ngoài chính trị. Giai cấp tư sản còn phủ nhận tính lịch sử của quân đội, cho rằng quân đội là một hiện tượng vĩnh viễn, có nội dung hoạt động như nhau trong mọi chế độ xã hội nhằm che giấu mối liên hệ trực tiếp giữa quân đội với chế độ chính trị - xã hội, quân đội không liên quan gì đến chính trị.

Hai là, trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, nghiên cứu nguồn gốc, bản chất chiến tranh và quân đội, chủ nghĩa Mác - Lênin đã khẳng định quân đội là một hiện tượng lịch sử ra đời trong giai đoạn phát triển nhất định của loài người khi xuất hiện chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất và sự đối kháng giai cấp trong xã hội; bản chất của giai cấp quân đội phụ thuộc vào bản chất giai cấp giai cấp của nhà nước đã tổ chức ra quân đội đó. Trong xã hội có giai cấp, quân đội chưa bao giờ và không bao giờ đứng ngoài đời sống chính trị của xã hội. V. I. Lênin đã chỉ rõ: “Quân đội không thể và không nên trung lập. Không lôi kéo quân đội vào chính trị - đó là khẩu hiệu của bọn tôi tớ giả nhân giả nghĩa của giai cấp tư sản và của chế độ Nga hoàng, bọn này trong thực tế bao giờ cũng đã lôi kéo quân đội vào chính trị phản động”[1]. Xét đến cùng, bản chất chính trị - xã hội của quân đội được quyết định bởi quân đội đó do giai cấp nào tổ chức ra, nằm trong tay ai và phục vụ trước hết cho lợi ích của giai cấp nào trong xã hội. Quân đội do giai cấp áp bức, bóc lột tổ chức bao giờ cũng hướng đến mục tiêu bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị, trên cơ sở chà đạp lên quyền lợi của nhân dân lao động. Ngược lại, quân đội do giai cấp công nhân và nhân dân lao động tổ chức ra luôn vì lợi ích của nhân dân. Đặt trong mối quan hệ với nhà nước, quân đội là một bộ phận cấu thành và là lực lượng đặc biệt quan trọng của nhà nước, luôn tham gia vào mọi hoạt động chính trị của nhà nước.

Ba là, lịch sử chiến tranh và quân đội đã chứng minh rất rõ vấn đề này. Những quân đội đầu tiên xuất hiện trong xã hội chiếm hữu nô lệ ở Hy Lạp, La Mã cổ đại… đã luôn đóng vai trò là công cụ bạo lực hữu hiệu giúp giai cấp chủ nô hiện thực hóa mọi mục đích chính trị, như: bảo vệ nhà nước chiếm hữu nô lệ, trấn áp phong trào đấu tranh của nô lệ, tiến hành chiến tranh xâm lược mở rộng phạm vi lãnh thổ… Trải qua thời kỳ trung đại, cận đại và hiện đại ngày nay, vấn đề này vẫn là một quy luật không hề thay đổi: không có quốc gia nào không do một giai cấp tổ chức ra, không do một đảng phái chính trị lãnh đạo; không có quân đội nào không gắn với chính đảng cầm quyền. Chính đảng lãnh đạo quân đội là biểu hiện tập trung cao nhất, đại diện cho lợi ích giai cấp cầm quyền - cũng là lực lượng chính trị đã tổ chức ra quân đội. Dù có thừa nhận hay không, quân đội vẫn chịu sự chi phối bởi quan điểm, đường lối chính trị của giai cấp đã tổ chức ra nó. Tùy theo tính chất phản động, hay tiến bộ, cách mạng của giai cấp ấy mà quân đội sẽ thể hiện bản chất của mình.

Bốn là, hiện nay luận điệu “quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị” cũng thường được đề cập ở các nước thực hiện đa nguyên, đa đảng khi xẩy ra sự tranh giành quyền lực giữa các đảng phái. Dù các đảng phái ở các nước đó tìm mọi cách che đậy, nhưng rõ ràng dưới hình thức này hay hình thức khác, quân đội ở các nước đó vẫn thường xuyên can dự vào đời sống chính trị của đất nước. Nói rằng quân đội Mỹ đứng ngoài chính trị, không phục vụ cho đảng phái nào là phi thực tế; sự hiện diện của quân đội Mỹ ở nước ngoài như ở I Rắc, Apganixtan,… không phải chỉ vì quyền lợi của nước Mỹ, của toàn thể nhân dân Mỹ mà thực chất là nhằm bảo vệ lợi ích cho các tổ chức tư bản độc quyền, giai cấp tư sản Mỹ. Việc Quân đội Thái Lan đứng đằng sau các vụ đảo chính quân sự lật đổ chính phủ dân sự hợp hiến, hợp pháp cũng không chỉ là vì lợi ích của nhân dân Thái Lan, của quốc gia dân tộc mà thực chất là phục vụ lợi ích của các đảng phái chính trị,  v.v..

Năm là, lịch sử cách mạng thế giới đã cho chúng ta những bài học sâu sắc về vấn đề “quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị”. Đồng tình với quan điểm “quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị” cũng có nghĩa là phủ nhận tính giai cấp của quân đội, bất luận như thế nào cũng sẽ là một sai lầm nghiêm trọng. Bài học về sự tan rã và sụp đổ của chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Vào những thập niên cuối của thế kỷ XX, Quân đội và Hải quân Liên Xô đã từng đánh bại cả hàng chục triệu quân phát xít; từng là trụ cột vững chắc của Chính quyền Xô-viết và phong trào cách mạng tiến bộ thế giới, đã bị vô hiệu sau khi tách khỏi sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Liên Xô. Với việc xoá bỏ cơ chế lãnh đạo của Đảng Cộng sản đối với quân đội, chính những nhà lãnh đạo Liên Xô lúc đó đã tự làm vô hiệu hoá Quân đội của họ. Lịch sử đã ghi nhận, chỉ tính riêng trong khoảng thời gian 1987-1989, gần 50% cán bộ cơ quan chiến lược của Quân đội và khoảng 30% tướng lĩnh Liên Xô đã bị cho ra quân; trên 100 cán bộ lãnh đạo chính trị cấp chiến dịch - chiến lược bị cách chức. Ngày 23-8-1991, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Liên Xô tuyên bố rời bỏ Đảng Cộng sản Liên Xô và buộc mọi quân nhân là đảng viên cộng sản phải trả thẻ đảng. Ngày 29-8-1991, M. Goóc-ba-chốp ra lệnh giải tán các cơ quan chính trị và sau đó là chấm dứt mọi hoạt động của Đảng trong Quân đội Liên Xô. Đó là nguyên nhân rất quan trọng dẫn tới sự tan rã và sụp đổ của chế độ XHCN ở  Liên Xô vào cuối năm 1991. Mặc dù lúc đó, Quân đội Liên Xô có tới 3,9 triệu quân thường trực, được trang bị rất hiện đại, nhưng do bị “biến chất” về chính trị nên mất sức chiến đấu, không thể bảo vệ được Tổ quốc XHCN.

Sáu là, đối với nước ta, thực tiễn lịch sử gần 70 năm xây dựng, trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam đã khẳng định một vấn đề mang tính quy luật: sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam là nhân tố cơ bản, quyết định sức mạnh chiến đấu và chiến thắng của Quân đội ta. Được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta sáng lập, giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện, Quân đội nhân dân Việt Nam là quân đội cách mạng kiểu mới, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, mang bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc sâu sắc. Tuy cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội có những điều chỉnh, thay đổi nhất định gắn với điều kiện lịch sử cụ thể, song, nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội luôn được nhất quán thực hiện. Nhờ đó, Quân đội đã không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, trở thành đội quân “bách chiến, bách thắng”, góp phần quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN hiện nay. Dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng, Quân đội ta đã cùng cả dân tộc vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược, giành lại độc lập cho Tổ quốc, mang đến cuộc sống hòa bình, ấm no, tự do và hạnh phúc cho nhân dân.

Bảy là, gần đây, để viện dẫn cho lý do quân đội chỉ phải trung thành với Tổ quốc và nhân dân, không phải trung thành với bất cứ đảng phái nào, một số người đã trích dẫn rằng, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng chỉ đề cập quân đội trung với nước, mà không đề cập quân đội trung với Đảng. Bằng chứng họ đưa ra là: trong lễ khai giảng Trường Võ bị Trần Quốc Tuấn, ngày 26-5-1946 , Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trao tặng lá cờ “Trung với nước, hiếu với dân” cho học viên nhà trường. Những người này còn cho rằng việc sửa câu nói này của Chủ tịch Hồ Chí Minh thành câu “Trung với Đảng, hiếu với dân” vô nghĩa. Họ còn cho rằng: trung với nước hiếu với dân” mới tập hợp được lực lượng toàn dân đánh giặc cứu nước, xây dựng Tổ quốc; bỏ vế “Trung với nước” như thế là chống lại Hồ Chí Minh chứ không phải làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là sự trích dẫn cắt xén, suy luận xuyên tạc tư tưởng Hồ Chí Minh. Bởi sự thật không phải như vậy. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vận dụng sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin về lực lượng vũ trang kiểu mới, lực lượng vũ trang công nông, sáng lập ra lực lượng vũ trang cách mạng của dân tộc ta. Ngay từ đầu, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xác định “tổ chức ra quân đội công nông”, chuẩn bị lực lượng cho tổng khởi nghĩa. Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng nhân tố chính trị trong xây dựng lực lượng vũ trang.  Theo Người, “quân sự mà không có chính trị như cây không có gốc, vô dụng lại có hại”… Còn thời điểm lịch sử tháng 5-1946, thực hiện sách lược hòa hoãn với kẻ thù, Chủ tịch Hồ Chí Minh buộc phải tuyên bố giải tán Đảng Cộng sản Việt Nam, trên thực tế Đảng đi vào hoạt động bí mật. Do vậy, vào thời điểm nhạy cảm này, Chủ tịch Hồ Chí Minh không thể công khai đưa ra quan điểm quân đội trung với Đảng. Sau đó, trong lời tuyên dương của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với quân đội vào ngày 22 tháng 12 năm 1964, nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, Người đã nói: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.

Như vậy, rõ ràng là, cả lý luận và thực tiễn lịch sử cách mạng thế giới và cách mạng Việt Nam đều cho thấy không có “quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị”. Vậy thì, những người đưa ra luận điệu này nhằm mục đích gì ? Không khó khăn lắm cũng có thể biết luận điệu “lực lượng vũ trang, quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị” chỉ là sự biến tướng của âm mưu, thủ đoạn thâm độc nhằm “phi chính trị hóa” quân đội ta, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với quân đội, xóa nhòa bản chất chính trị - giai cấp của quân đội, tiến tới làm biến chất quân đội, trên cơ sở đó tạo tiền đề cho việc xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội, thủ tiêu chế độ XHCN ở nước ta. Nếu cho rằng, quân đội “chỉ để bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ quốc gia và phục vụ nhân dân” không cần đặt dưới sự lãnh đạo của lực lượng chính trị nào, của đảng phái nào, vậy thì, quân đội ấy mang bản chất nào, bản chất của ai? Hay quân đội đó “không có bản chất”, “không có chính trị”? Đây là một kiểu lập luận “nhập nhằng”, nhưng mục đích chính trị lại rất rõ ràng, đó là nhằm dần dần làm cho lực lượng vũ trang, quân đội ta biến chất, không còn là công cụ bạo lực, lực lượng chính trị tin cậy, tuyệt đối trung thành của Đảng nữa. Đây cũng là một kiểu lập luận để đánh lừa những người còn mơ hồ, cả tin, mất cảnh giác, còn chính bản thân những người đưa ra các quan điểm trên đều hiểu rất rõ rằng, quân đội phải mang bản chất chính trị và phải phục tùng ai, phải phục vụ cho ai. Đồng thời, chúng ta cần hết sức cảnh giác với luận điệu “lực lượng vũ trang, quân đội trung lập, đứng ngoài chính trị”, bởi nó có thể làm cho một số người nhẹ dạ cả tin, chủ quan, lầm tưởng rằng đó là phù hợp./.

---

[1] V. I .Lênin toàn tập, tập 12, Nxb Tiến bộ Mátxcova, 1979, tr. 134-135.