CHIA CHỦ NGHĨA MÁC THÀNH “CHỦ NGHĨA MÁC TRUYỀN THỐNG” VÀ “CHỦ NGHĨA MÁC HIỆN ĐẠI” - MỘT TRONG NHỮNG HÌNH THỨC CHẶT CỤT CHỦ NGHĨA MÁC

                                                                                   Kiên Trung

Chủ nghĩa Mác với tư cách là thế giới quan, phương pháp luận khoa học và cách mạng của giai cấp công nhân và nhân loại tiến bộ, là kim chỉ nam lý luận đập tan xã hội cũ, xây dựng xã hội mới tiến bộ, tốt đẹp hơn. Về bản chất đó là hệ thống tư tưởng khoa học, hữu cơ và hoàn chỉnh. Vì thế, phân chia chủ nghĩa Mác thành “chủ nghĩa Mác truyền thống” và “chủ nghĩa Mác hiện đại” là một trong những hình thức chặt cụt chủ nghĩa Mác, một hình thức chống lại chủ nghĩa Mác của các thế lực thù địch phản động.

Chủ nghĩa Mác đúng là đã ra đời ở thời kỳ đại công nghiệp cận đại và chủ nghĩa tư bản tự do, ra đời trong quá trình C.Mác và Ph.Ăngghen phê phán chủ nghĩa tư bản. Nhưng nếu vì thế mà nói rằng: Lý luận của chủ nghĩa Mác chỉ dùng để giải thích những hiện tượng của chủ nghĩa tư bản tự do trong thời đại đó, chứ không thể giải thích những hiện tượng của chủ nghĩa tư bản hiện đại, thậm chí hoàn toàn không thể giải thích những hiện tượng của xã hội xã hội chủ nghĩa là hoàn toàn vô căn cứ, một sự xuyên tạc trắng trợn. Thông qua việc nghiên cứu và phân tích mổ xẻ chủ nghĩa tư bản tự do, C.Mác và Ph.Ăngghen không chỉ phát hiện ra quy luật phát triển của hình thái đặc biệt đó của chủ nghĩa tư bản, mà còn đã phát hiện ra quy luật chung của sự phát triển của xã hội loài người. Trong chủ nghĩa Mác không chỉ bao gồm những nguyên lý và kết luận cá biệt về chủ nghĩa tư bản tự do, về chủ nghĩa tư bản chung, mà còn bao gồm cả nguyên lý cơ bản, phổ biến của sự phát triển cả xã hội loài người. Những nguyên lý cơ bản đó không thể lỗi thời vì những biến đổi của chủ nghĩa tư bản. Các kết luận cá biệt của nó về những hiện tượng nhất định ở thời kỳ nhất định của chủ nghĩa tư bản có thể thay đổi, nhưng những nguyên lý cơ bản của nó về chủ nghĩa tư bản, về sự phát triển của xã hội loài người sẽ không thể thay đổi.

Thậm chí, còn có một số học giả giương cao ngọn cờ “tái nhận thức” đối với chủ nghĩa Mác, tuyên bố phải tiến hành “phê phán” và “đổi mới” chủ nghĩa Mác. Cái lý do mà họ đưa ra là chủ nghĩa Mác của Mác là “xây dựng lý luận phê phán ở thời đại chủ nghĩa tư bản cổ điển”, nó không thể nào lý giải đầy đủ, đúng đắn sự phát triển của chủ nghĩa tư bản hiện đại, vì thế “đang đứng trước nguy cơ sâu sắc”. Họ phân chia chủ nghĩa Mác thành “chủ nghĩa Mác truyền thống” và “chủ nghĩa Mác hiện đại” với mưu đồ không phải là để thuyết minh, luận giải chủ nghĩa Mác ở thời kỳ hiện đại, mà là dùng “truyền thống” và “hiện đại” để chặt cụt chủ nghĩa Mác, qua đó nhằm mục đích phủ định chủ nghĩa Mác. Đối với vấn đề này, họ nói rất rõ: “ở thời đại phát triển mới của chủ nghĩa Mác này”, “chủ nghia Mác mà ngày nay chúng ta kiên trì đã khác xưa”. Những cái truyền thống cuối cùng đã cùng với lịch sử bị bỏ lại đằng sau, đã mở ra những trang mới!”, v.v.. Theo đó, các loại chủ nghĩa Mác đã “đổi mới”, cách ly đoạn tuyệt với cái gọi là “chủ nghĩa Mác truyền thống”.

Tuy nhiên, cả lý luận và thực tế lịch sử đã chứng minh, chủ nghĩa Mác không phải là giáo điều mà chỉ là hành động, lý luận kết hợp với thực tiễn là một nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác. Trong sự kết hợp với thực tế cụ thể, chủ nghĩa Mác cần được phát triển. Đó là chỗ mà chủ nghĩa Mác mãi mãi không thể lỗi thời, giữ mãi được sức sống mạnh mẽ của mình. Nhưng, sự phát triển này là sự phát triển có tính kế thừa, chứ không phải là sự phát triển vứt bỏ những nguyên lý cơ bản. Chủ nghĩa Lênin hay chủ nghĩa Mác - Lênin đều là sự phát triển của chủ nghĩa Mác ở ý nghĩa này. Chủ nghĩa mác là khoa học không ngừng phát triển, mãi mãi thích hợp với đương đại, không thể lỗi thời.