Khi luật sư không làm theo ý muốn của “nhà dân chủ”!

TƯ NGUYÊN

Mỗi khi Tòa án Nhân dân ở Việt Nam tổ chức phiên tòa xét xử “nhà dân chủ” nào đó có hành vi vi phạm pháp luật liên quan các tội danh “tuyên truyền chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam”, “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”, “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”,… đều có luật sư biện hộ cho họ trước tòa. Và như mọi luật sư khác, khi biện hộ luật sư phải cố gắng chứng minh thân chủ không có tội, nếu tội không thể chối cãi thì phải biện hộ làm sao để bản án được giảm nhẹ.

Bình thường thì như vậy, song cái khó của luật sư khi biện hộ cho mấy “nhà dân chủ” lại chính ở điểm này, vì nếu “nhà dân chủ” thành khẩn nhận tội, chẳng nhẽ luật sư lại biện hộ là “không”, nên luật sư chỉ còn cách biện hộ sao cho tội nhẹ hơn, hy vọng bản án cũng giảm theo. Thế nhưng, oái oăm là mỗi khi luật sư biện hộ hoặc tường thuật đúng như vậy, lập tức bị các “nhà dân chủ” mạt sát, chửi te tua, vì họ muốn luật sư phải chứng minh thân chủ vô tội, thân chủ phải là người hùng khí phách, hiên ngang, phát ngôn hùng hồn; và đặc biệt theo họ thì luật sư phải biến phiên tòa xét xử “nhà dân chủ” thành sàn diễn “đấu tố chính quyền”, “dám đối đầu với hệ thống tư pháp”! Gần đây, sau khi một số phiên tòa xét xử một số “nhà dân chủ” kết thúc, và bản án được tuyên đúng người, đúng tội, một số luật sư lập tức trở thành nạn nhân của mấy “nhà dân chủ”. Vừa nghe tin luật sư khuyên “nhà dân chủ” nhận tội là họ giãy đành đạch, cho rằng luật sư hành xử như vậy là “làm cho án nặng thêm, làm hại đến tinh thần đấu tranh”. Có lẽ bị xúc phạm mà ngày 22-4 mới đây, một vị luật sư từng biện hộ cho “nhà dân chủ” trước tòa phải phản ứng lại trên facebook khi viết rằng: “Luật sư nói sự thật: Nhiều người trong giới đấu tranh dân chủ không hài lòng. Với họ, họ luôn luôn đúng, những người đấu tranh dân chủ, những người bị cáo buộc luôn luôn đúng và họ là biểu tượng sống - nếu người bị buộc tội nói ra điều gì họ không thích nghe thì người đó là kẻ hèn hạ, kẻ bị mua chuộc (có vẻ như họ muốn những người này luôn luôn phải là những vật tế thần, những ngọn đuốc sống chứ không còn là một con người), nếu luật sư nói ra điều họ không thích nghe thì luật sư đó cũng là kẻ hèn,...”! Sau đó, vị luật sư này vừa chỉ bảo, vừa nói huỵch toẹt: “nếu chỉ nói theo toàn bộ những gì mà thân chủ muốn và những người cùng chí hướng của họ muốn thì chỉ có cách đưa họ vào con đường cùng mà thôi. Nói theo thân chủ thì không học luật, không đọc luật cũng nói được. Tôn trọng thân chủ thì luật sư mới bảo vệ họ, đó là lẽ đương nhiên, nhưng thân chủ và luật sư là hai tư cách tố tụng khác nhau và hai cách ứng xử, nhìn nhận hành vi dưới các góc độ khác nhau, đó là lẽ thường. Nếu thuê luật sư chỉ để vỗ về cái tôi cá nhân của mình và để họ làm thú tiêu khiển, mua vui tại phiên tòa thì không nên”! Xem ra làm luật sư biện hộ cho “nhà dân chủ” cũng phức tạp, để được họ khen thì “không học luật, không đọc luật cũng nói được”, còn để hành nghề sao cho đúng quy định của pháp luật thì lại bị họ xúc phạm, chửi bới!