KIÊN QUYẾT, KIÊN TRÌ ĐẤU TRANH PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG

 

Hiện nay Đảng ta đang khẩn trương chuẩn bị các công việc để tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, trong đó hai khâu quan trọng nhất, quyết định đến thành công của Đại hội và sự phát triển của đất nước là xây dựng văn kiện và công tác nhân sự. 

Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIII đang được thảo luận, lấy ý kiến tại đại hội đảng bộ các cấp và công bố, lấy ý kiến nhân dân. Cùng với đường lối, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng, đối ngoại, xây dựng Đảng, cán bộ, đảng viên, nhân dân đặc biệt quan tâm đến việc đánh giá về kết quả công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN) nhiệm kỳ Đại hội XII và phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp PCTN trong nhiệm kỳ Đại hội XIII.

Để góp phần phục vụ xây dựng đường lối, nhiệm vụ đấu tranh PCTN thời gian tới, nhất là trong nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN (Ban Chỉ đạo) đã chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng tiến hành tổng kết công tác PCTN từ khi thành lập Ban Chỉ đạo (ngày 1-2-2013) đến nay. Kết quả cho thấy, cùng với những thành tựu “rất quan trọng” và “khá toàn diện” trên các lĩnh vực mà đất nước ta đã đạt được, kết quả công tác PCTN là một trong những điểm sáng, là dấu ấn nổi bật trong nhiệm kỳ Đại hội XII. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo, trực tiếp là đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Trưởng Ban Chỉ đạo, cuộc đấu tranh PCTN đã có “chuyển biến mạnh mẽ, được triển khai quyết liệt, bài bản, đi vào chiều sâu, có bước đột phá và đạt nhiều kết quả cụ thể, rõ rệt, tích cực”, tham nhũng “từng bước được kiềm chế” ⁽¹⁾. Nổi bật là: Đã phát hiện, điều tra làm rõ bản chất tư lợi, chiếm đoạt, xử lý nghiêm minh nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế, đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm. Cơ quan tiến hành tố tụng các cấp đã khởi tố, điều tra 7.270 vụ với 12.303 bị can, truy tố 5.976 vụ với 11.613 bị can, xét xử sơ thẩm 5.641 vụ với 10.970 bị cáo về các tội tham nhũng, trật tự quản lý kinh tế và các tội phạm khác về chức vụ. Riêng Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo xử lý 125 vụ án, 91 vụ việc; đã xét xử sơ thẩm 66 vụ án với 604 bị cáo, xét xử phúc thẩm 50 vụ án với 475 bị cáo. Trong đó, đã xử lý dứt điểm một số vụ việc, vụ án lớn lâu nay được cho là “vùng cấm, nhạy cảm”, kéo dài từ nhiều năm trước. Đã phát hiện và xử lý nghiêm nhiều cán bộ, đảng viên có hành vi sai phạm liên quan tham nhũng, trong đó có nhiều cán bộ cao cấp, cả đương chức và nghỉ hưu, cả tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang. Các cơ quan có thẩm quyền đã xử lý kỷ luật hơn 110 cán bộ diện Trung ương quản lý, trong đó có 26 đồng chí Ủy viên, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng (có ba đồng chí Ủy viên, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị), 27 sĩ quan cấp tướng; xử lý hình sự 18 cán bộ diện Trung ương quản lý. Đã thu hồi được lượng tài sản tham nhũng có giá trị lớn. Từ năm 2013 đến nay thu hồi 67.930 tỷ đồng trong số 118.367 tỷ đồng, một số vụ tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng đạt 100%. Riêng các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo, đã thu giữ, tạm giữ, kê biên, phong tỏa, ngăn chặn giao dịch tài sản giá trị hơn 50.000 tỷ đồng. Việc xử lý kịp thời, nghiêm minh các vụ án tham nhũng và các cán bộ sai phạm liên quan tham nhũng thời gian vừa qua đã góp phần làm trong sạch bộ máy, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, có tác dụng răn đe, cảnh tỉnh, cảnh báo mạnh mẽ để “không dám tham nhũng”. Qua phát hiện, xử lý tham nhũng đã giúp nhận diện ngày càng rõ hơn “một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên suy thoái, tham nhũng”, tạo bước đột phá trong công tác PCTN thời gian qua. 

Cùng với phát hiện, xử lý tham nhũng, công tác phòng ngừa tham nhũng cũng được quan tâm thực hiện, nổi bật là trong công tác cán bộ và xây dựng, hoàn thiện thể chế phục vụ PCTN. Với nhận thức cán bộ là “gốc của công việc”, là “khâu then chốt” của công tác xây dựng Đảng, trong nhiệm kỳ Đại hội XII, Đảng ta đã dành nhiều công sức để chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác cán bộ. Kiểm soát chặt chẽ quyền lực, “chống chạy chức, chạy quyền”, “kiên quyết không để lọt vào cấp ủy những cán bộ không đủ tiêu chuẩn, có biểu hiện tiêu cực, tham nhũng”⁽²⁾ trở thành tuyên ngôn mạnh mẽ của Đảng, Nhà nước. Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế được đẩy mạnh, góp phần từng bước hình thành “cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để không thể tham nhũng” theo yêu cầu đề ra ⁽³⁾. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành hơn 140 văn bản nhằm tăng cường công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị và PCTN; Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 63 luật, pháp lệnh, 66 nghị quyết; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 611 nghị định, 532 nghị quyết, 197 quyết định nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trên các lĩnh vực.

Một trong những điểm chuyển biến tích cực rất đáng ghi nhận đó là sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, nòng cốt là các cơ quan chức năng PCTN, sự tham gia tích cực của báo chí và sự hưởng ứng, ủng hộ mạnh mẽ của toàn dân đối với cuộc đấu tranh PCTN. Niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ được củng cố là thành công lớn nhất trong cuộc đấu tranh PCTN nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng. Kết quả điều tra của Viện Dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo Trung ương cho thấy đại đa số (93%) cán bộ, đảng viên và nhân dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng trong cuộc đấu tranh PCTN, trong đó rất tin tưởng chiếm tỷ lệ 54%. Phát biểu kết luận Phiên họp thứ 18 của Ban Chỉ đạo, đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, cuộc đấu tranh PCTN đã trở thành phong trào quần chúng mạnh mẽ, xu thế không thể đảo ngược. 

Những kết quả đạt được trong công tác PCTN một lần nữa thể hiện, khẳng định rõ quyết tâm chính trị, sự kiên quyết, thống nhất giữa nói và làm, làm thực chất, hiệu quả, đến cùng, không có vùng cấm, không có ngoại lệ trong đấu tranh PCTN của Đảng, Nhà nước; đồng thời cũng khẳng định đó là sự lựa chọn đúng đắn, tất yếu, là con đường đi không thể đảo ngược để ngăn chặn “nguy cơ đe dọa đến sự tồn vong của Đảng và chế độ”.

Mặc dù đạt được nhiều kết quả quan trọng, nhưng Đảng ta luôn khẳng định tuyệt đối không được chủ quan, thỏa mãn mà phải tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh PCTN trong thời gian tới với quan điểm: Kiên quyết, kiên trì, liên tục đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, với quyết tâm cao, hành động mạnh mẽ và hiệu quả hơn. Bởi Đảng ta đã thẳng thắn, nghiêm túc nhận thấy rõ công tác PCTN còn nhiều hạn chế, yếu kém, khó khăn; Tham nhũng trong nhiều lĩnh vực còn nghiêm trọng, phức tạp, với những biểu hiện ngày càng tinh vi, gây bức xúc trong xã hội. Tham nhũng vẫn là một nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ ta. Hơn nữa, tham nhũng diễn ra trong nội bộ, do người có chức vụ, quyền hạn thực hiện; PCTN là cuộc đấu tranh ngay trong chính bản thân mỗi con người, trong cơ quan, tổ chức, địa phương mình, liên quan lợi ích, danh dự của tổ chức, cá nhân; vì vậy PCTN là cuộc đấu tranh lâu dài, vô cùng phức tạp, khó khăn, quyết liệt, thậm chí “sinh tử” để bảo vệ sự trường tồn của Đảng, chế độ. Mặt khác, đấu tranh PCTN còn là đòi hỏi, mong muốn, khát vọng mạnh mẽ của nhân dân. Do đó, nếu không kiên quyết, kiên trì, liên tục đấu tranh PCTN thì sẽ phụ lòng tin của nhân dân, khó giữ vững những kết quả đạt được, triệt tiêu động lực để duy trì, phát triển xu thế, phong trào quần chúng đấu tranh PCTN ngày càng mạnh mẽ như hiện nay. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Trưởng Ban Chỉ đạo đã nhiều lần nhấn mạnh: Trong cuộc đấu tranh này, không có chỗ cho những người do dự, hoang mang, “nhụt chí thì dẹp sang bên cho người khác làm”.

Kiên quyết đấu tranh PCTN đòi hỏi phải kiên quyết giữ vững quyết tâm chính trị với tinh thần đã quyết tâm càng quyết tâm hơn nữa; kiên quyết biến quyết tâm chính trị của Đảng thành hành động thực tế, hiệu quả của mỗi cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu, mỗi cán bộ, đảng viên và người dân; kiên quyết phát hiện, xử lý tham nhũng với nguyên tắc “quốc pháp bất vị thân”, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai, rõ đến đâu xử lý đến đó; kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch, phần tử xấu lợi dụng đấu tranh chống tham nhũng để chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ ta. Kiên trì đấu tranh PCTN đòi hỏi phải kiên trì mục tiêu “Ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tham nhũng” ⁽⁴⁾; kiên trì thực hiện các giải pháp phòng ngừa để ngăn chặn tham nhũng từ gốc; trong xử lý tham nhũng phải kiên trì phương châm lấy giáo dục, răn đe, cảnh báo, cảnh tỉnh là chính, không nóng vội, “quá đà”, “không phải chỉ cốt xử lý cho thật nặng mới là tốt... bần cùng bất đắc dĩ mới phải áp dụng biện pháp không ai mong muốn” như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã nhiều lần nhấn mạnh.

Với tinh thần đó, dự thảo Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã đề ra nhiều chủ trương, nhiệm vụ, giải pháp đồng bộ, sát hợp, khả thi để khắc phục những tồn tại, hạn chế, yếu kém, nâng cao hiệu quả công tác PCTN. Đó là: Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục, tạo sự thống nhất cao về ý chí và hành động của cán bộ, đảng viên, nhân dân về PCTN, nhất là người đứng đầu, kiên trì giáo dục đức tính liêm khiết, xây dựng văn hóa tiết kiệm, không tham nhũng; đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện thể chế về quản lý kinh tế - xã hội và PCTN, nhất là trong công tác cán bộ, kiểm soát quyền lực, kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn, khuyến khích, bảo vệ người phát hiện, tố cáo tham nhũng; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, phát hiện sớm, xử lý nghiêm minh các vụ việc, vụ án tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp; tiếp tục kiện toàn tổ chức, bộ máy, cán bộ, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động cả các cơ quan, đơn vị có chức năng PCTN; từng bước mở rộng PCTN ra khu vực ngoài nhà nước, mở rộng và nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế về PCTN; phát huy vai trò, trách nhiệm của các cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, báo chí và nhân dân trong PCTN; tiếp tục đẩy mạnh cải cách chính sách tiền lương và các chính sách đãi ngộ hợp lý cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức.

Kiên quyết, kiên trì đấu tranh PCTN là cam kết, tuyên ngôn chính trị mạnh mẽ của Đảng, Nhà nước ta, là mệnh lệnh của nhân dân, là động lực để huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị đấu tranh PCTN. Với những kết quả đạt được và quyết tâm của Đảng, Nhà nước, chúng ta hoàn toàn có cơ sở vững chắc để tin tưởng rằng công tác đấu tranh PCTN trong nhiệm kỳ Đại hội XIII sẽ không “chùng xuống” mà tiếp tục được đẩy mạnh “không dừng”, “không nghỉ” và đạt được nhiều kết quả tích cực, rõ nét, đồng bộ, toàn diện hơn nữa.

(1) Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng: “Chuẩn bị và tiến hành thật tốt Đại hội XIII của Đảng, đưa đất nước bước vào một giai đoạn phát triển mới”.

(2) Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Trưởng Ban Chỉ đạo tại Phiên họp thứ 17 của Ban Chỉ đạo.

(3) Phát biểu của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước tại Hội nghị toàn quốc về công tác PCTN năm 2018.

(4) Nghị quyết Trung ương 3 khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTN, lãng phí.

NGUYỄN THÁI HỌC

Phó Trưởng Ban Nội chính Trung ương