CHIẾN TRANH CÓ BAO GIỜ KẾT THÚC KHÔNG ?

Nước Mỹ đã tưởng niệm 18 năm vụ khủng bố 11/9 đẫm máu, khiến gần 3.000 người thiệt mạng. Những ngày gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục nói về cuộc đàm phán hòa bình với Taliban nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh kéo dài suốt 18 năm qua của Mỹ ở Afghanistan. Tuy nhiên, chiều 7/9 theo giờ địa phương, ông Trump đã lập tức thay đổi quyết định, hủy cuộc đàm phán. Nguyên nhân vẫn là vì một vụ nổ bom.

Chiến tranh tại Afghanistan, bắt đầu vào tháng 10 năm 2001 với Chiến dịch Tự do Bền vững của Hoa Kỳ để đáp trả cuộc khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001. Mục đích của cuộc chiến tranh này là để bắt Osama bin Laden, tiêu diệt Al-Qaeda và loại bỏ các thành phần Taliban đã cung cấp hỗ trợ và bến cảng an toàn cho Al-Qaeda.

Sau cuộc tấn công 11 tháng 9 năm 2001, Tổng thống Mỹ George W. Bush yêu cầu Taliban giao nộp Osama bin Laden và trục xuất Al-Qaeda; bin Laden đã được Hoa Kỳ yêu cầu trục xuất từ năm 1998. Taliban đã từ chối dẫn độ ông ta trừ khi có bằng chứng về sự dính líu của ông ta vào các cuộc tấn công ngày 11 tháng 9 và cũng từ chối yêu cầu dẫn độ người khác trên cùng một căn cứ. Hoa Kỳ bác bỏ yêu cầu đưa ra bằng chứng như là một chiến thuật trì hoãn, và vào ngày 7 tháng 10 năm 2004 đưa ra Chiến dịch Tự do bền vững với Vương quốc Anh. Hai người sau đó đã tham gia cùng các lực lượng khác, bao gồm liên minh phía Bắc đã từng chiến đấu với Taliban trong cuộc nội chiến đang diễn ra kể từ năm 1996. Vào tháng 12 năm 2001, Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc thành lập Lực lượng Hỗ trợ An ninh Quốc tế (ISAF), để hỗ trợ chính quyền lâm thời Afghanistan giữ được Kabul. Tại Hội nghị Bonn tháng đó, ông Hamid Karzai được bầu làm Giám đốc Interim Afghanistan, sau khi một cuộc hội nghị lớn ở kabul năm 2002 tại Kabul trở thành Cơ quan Chuyển tiếp Afghanistan. Trong cuộc bầu cử phổ biến năm 2004, Hamid Karzai được bầu làm tổng thống của đất nước, bây giờ được đặt tên là Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan.

NATO đã tham gia vào ISAF vào tháng 8 năm 2003, và cuối năm đó trở thành lãnh đạo của nó. Ở giai đoạn này, ISAF bao gồm quân đội từ 43 quốc gia với các thành viên NATO cung cấp phần lớn lực lượng. Một phần lực lượng Hoa Kỳ ở Afghanistan hoạt động dưới sự chỉ huy của NATO; phần còn lại nằm dưới sự chỉ huy trực tiếp của Hoa Kỳ.

Sau thất bại trong cuộc xâm lược ban đầu, Taliban đã được tổ chức lại bởi lãnh đạo của Mullah Omar, và đưa ra một cuộc nổi dậy chống lại chính phủ và ISAF năm 2003. Mặc dù bị đánh bại và đông hơn, quân nổi dậy từ Taliban, mạng lưới Haqqani, Hezb- e-Islami Gulbuddin và các nhóm khác đã tiến hành chiến tranh không đối xứng với cuộc tấn công của quân nổi dậy và các vụ phục kích ở vùng nông thôn, các cuộc tấn công tự sát nhằm vào các mục tiêu đô thị và các vụ giết người nô lệ chống lại các lực lượng liên minh. Taliban đã khai thác những điểm yếu trong chính phủ Afghanistan, trong số những người tham nhũng nhất trên thế giới, để khẳng định lại ảnh hưởng trên khắp các vùng nông thôn ở miền nam và đông Afghanistan. Trong những năm đầu chiến tranh đã ít, nhưng từ năm 2006 Taliban đã đạt được những thành tựu đáng kể và tỏ ra sẵn sàng hành động tàn ác hơn đối với thường dân. ISAF đã hồi đáp trong năm 2006 bằng cách tăng quân đội cho các chiến dịch chống nổi loạn để "xóa và giữ " các làng mạc và các dự án "xây dựng quốc gia" để "giành lấy trái tim và trí óc". Bạo lực tăng mạnh từ năm 2007 đến năm 2009. Trong khi ISAF tiếp tục chiến đấu với cuộc nổi dậy của Taliban, chiến đấu đã vượt biên vào Tây Bắc Pakistan. Số lượng Troop bắt đầu tăng trong năm 2009 tiếp tục tăng lên cho đến năm 2011 khi khoảng 140.000 binh sĩ nước ngoài hoạt động theo lệnh của ISAF và Hoa Kỳ tại Afghanistan. Trong số 100,000 người này đến từ Hoa Kỳ] Vào ngày 1 tháng 5 năm 2011, Hải quân Hoa Kỳ SEAL đã giết chết Osama bin Laden ở Abbotabad, Pakistan.

Tháng 5 năm 2012, các nhà lãnh đạo NATO đã thông qua một chiến lược rút lui để thu hồi lực lượng của họ. Các cuộc đàm phán hòa bình do Liên Hợp Quốc hậu thuẫn đã diễn ra giữa chính phủ Afghanistan và Taliban. Tháng 5 năm 2014, Hoa Kỳ tuyên bố rằng các hoạt động chiến đấu chính sẽ kết thúc vào tháng 12 năm 2014, và nó sẽ để lại một lực lượng dư thừa trong nước. Tháng 10 năm 2014, các lực lượng Anh đã chuyển các căn cứ cuối cùng ở Helmand cho quân đội Afghanistan, chính thức chấm dứt các hoạt động chiến đấu của họ trong chiến tranh. Vào ngày 28 tháng 12 năm 2014, NATO chính thức kết thúc các hoạt động chiến đấu của ISAF ở Afghanistan và chính thức chuyển giao trách nhiệm an ninh đầy đủ cho chính phủ Afghanistan. NATO dẫn đầu Hoạt động Hỗ trợ Kiên quyết được thành lập cùng ngày với sự kế nhiệm của ISAF. ] Tính đến tháng 5 năm 2017, hơn 13.000 quân đội nước ngoài vẫn ở Afghanistan mà không có kế hoạch chính thức rút quân.

Hàng chục ngàn người đã bị giết trong chiến tranh. Hơn 4.000 lính ISAF và các nhà thầu dân sự, hơn 15.000 lực lượng an ninh quốc gia Afghanistan đã thiệt mạng, cũng như trên 31.000 thường dân.