Báo cáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đánh giá sai lệch, thiếu khách quan về tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam

Kim Ngân

          Ngày  29 - 5 - 2018, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ công bố Báo cáo tự do tôn giáo năm 2017. Mặc dù có một số tiến bộ trong đánh giá tình hình tôn giáo ở Việt Nam, nhưng bản Báo cáo vẫn còn nhiều đánh giá sai lệch, thiếu khách quan về tình hình tôn giáo, tín ngưỡng ở Việt Nam, khi cho rằng: Việt Nam tiếp tục kiểm soát, thậm chí triệt hạ những tổ chức tôn giáo không được sự chấp thuận của Nhà nước, với những điều luật mơ hồ cho Nhà nước rộng quyền hơn trong việc kiểm soát mọi sinh hoạt tôn giáo dưới danh nghĩa bảo vệ an ninh quốc gia, duy trì đoàn kết dân tộc. Nhiều tôn giáo lớn, như: Phật giáo, Thiên Chúa giáo, Cao đài đến các nhóm Tin lành ở vùng sâu, vùng xa đang là đối tượng bị nhà cầm quyền, sách nhiễu, cấm đoán. Những người truyền đạo là người dân tộc ở Tây Bắc hoặc ở Tây Nguyên, miền Trung bị đe dọa buộc phải chối bỏ đức tin.

Ngay sau đó, trong trả lời câu hỏi của phóng viên, ngày 8 - 6  - 2018, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng nêu rõ: “Việt Nam ghi nhận Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã nêu một số tiến triển trong công tác bảo đảm và thúc đẩy đời sống tôn giáo, tín ngưỡng tại Việt Nam trong Báo cáo tình hình tự do tôn giáo quốc tế năm 2017, tuy nhiên đáng tiếc báo cáo vẫn tiếp tục đưa ra một số đánh giá không khách quan, trích dẫn những thông tin sai lệch về Việt Nam”.

          Quan điểm về tôn giáo và công tác tôn giáo được Đảng và Nhà nước đề cập đến trong Văn kiện Đảng các kỳ đại hội trước đây, cụ thể là Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 16 - 10 - 1990 của Bộ Chính trị khóa VI, khẳng định: tôn giáo, tín ngưỡng là nhu cầu tinh thần của một bộ phận quần chúng nhân dân. Tinh thần trên vẫn tiếp tục được thể hiện trong các Văn kiện Đại hội X, XI, XII, Đảng và Nhà nước Việt Nam khẳng định: phải bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo và không tín ngưỡng, tôn giáo của công dân. Mọi công dân đều bình đẳng về nghĩa vụ và quyền lợi trước pháp luật, không phân biệt người theo đạo và không theo đạo, các tôn giáo và hoạt động của các tôn giáo, tổ chức tôn giáo đều phải tuân theo Hiến pháp và pháp luật của Nhà nước, phải có nghĩa vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Những chủ trương trên của Đảng đã được thể chế hóa thành các quy định của Pháp luật. Tại kỳ họp thứ 2 của Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 18 - 11 - 2016 đã ban hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và có hiệu lực từ ngày 01 - 01 - 2018. Trong đó, cụ thể tại Khoản 5, Điều 6 của Luật, lần đầu tiên trong lịch sử pháp luật tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam quy định: “Người bị tạm giữ, người bị tạm giam theo quy định của pháp luật về thi hành tạm giữ, tạm giam; người đang chấp hành hình phạt tù; người đang chấp hành biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc có quyền sử dụng kinh sách, bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo”. Như vậy, quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo được Đảng và Nhà nước bảo đảm thực hiện và bảo vệ ngay cả đối với người phạm tội đang phải chấp hành hình phạt theo bản án có hiệu lực pháp luật của tòa án, ngay cả khi con người bị tước quyền công. Những quy định này cũng phù hợp với quy định, mục tiêu của các công ước nhân quyền mà Việt Nam đã ký kết và phù hợp với thông lệ quốc tế.

          Theo số liệu thống kê tính đến năm 2017, ở Việt Nam có 14 tôn giáo khác nhau, với 40 tổ chức tôn giáo được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận và cấp đăng ký hoạt động (trong đó có 39 tổ chức tôn giáo và 1 pháp môn tu hành) với hơn 25 triệu tín đồ, 53 nghìn chức sắc, 133 nghìn chức việc, 27.749 cơ sở thờ tự, với 53 Trường đào tạo chức sắc các tôn giáo… Những con số biết nói đó là minh chứng thuyết phục nhất về bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

          Như vậy, tại Việt Nam, quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người dân thực sự được tôn trọng, bảo đảm thực hiện ngày càng tốt hơn. Đó là một thực tế rõ như ban ngày, không ai có thể phủ nhận được. Điều này được cộng đồng quốc tế chứng kiến và ghi nhân. Thế mà không hiểu lý do vì sao mà trong bản Báo cáo tự do tôn giáo năm 2017 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ lại đánh giá một cách sai lệch, thiếu khách quan về tự do, tín ngưỡng ở Việt Nam.