XÂY DỰNG, BỒI DƯỠNG LỰC LƯỢNG NÒNG CỐT MẠNH TRONG ĐẤU TRANH LÝ LUẬN HIỆN NAY

 Bảo Ngọc

 Đấu tranh trên mặt trận lý luận góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước là một nhiệm vụ hết sức nóng bỏng, cấp bách của Đảng ta. Trong tình hình mới, nhiệm vụ xây dựng đất nước có điều kiện thuận lợi hơn so với các thời kỳ trước đây, song cũng gặp không ít khó khăn, thách thức. Các thế lực thù địch luôn tìm mọi cách chống phá toàn diện cách mạng nước ta, đặc biệt là trên lĩnh vực lý luận.

Thủ đoạn của chúng vừa ngấm ngầm, tinh vi, xảo quyệt, vừa công khai, trắng trợn. Chúng kết hợp cả lực lượng bên ngoài và bên trong, tận dụng triệt để tất cả các phương tiện, các tình huống, các hình thức, biện pháp để xuyên tạc, phủ nhận những vấn đề lý luận cơ bản của cách mạng Việt Nam. Nhưng tất cả những âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch đều đụng phải “bức tường lửa” của chúng ta ngăn chặn và làm thất bại, trong đó có lực lượng nòng cốt (đội ngũ chuyên gia) đấu tranh trên mặt trận lý luận.

Kinh nghiệm thực tiễn cho thấy, đấu tranh lý luận nhằm bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch cần phải phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng, tạo thành nhiều tầng nấc tham gia đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch. Song vì tầm quan trọng của cuộc đấu tranh trên lĩnh vực lý luận và để đảm bảo chất lượng, hiệu quả đấu tranh trên mặt trận không kém phần quyết liệt, nóng bỏng này, vấn đề đặt ra phải có đội ngũ lực lượng nòng cốt, đội ngũ chuyên gia giỏi; đồng thời phải rất coi trọng việc xây dựng, bồi dưỡng và phát huy lực lượng nòng cốt mạnh để họ luôn sẵn sàng đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đấu tranh trên mặt trận lý luận của Đảng trong mọi điều kiện, hoàn cảnh.

Trong tình hình mới, trước sự ráo riết chống phá của các thế lực thù địch trong chiến lược “diễn biến hòa bình” hòng phá vỡ nền tảng lý luận của Đảng ta là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm và cương lĩnh chính trị, các nghị quyết của Đảng, nên chắc chắn cuộc đấu tranh lý luận của Đảng sẽ còn lâu dài và ngày càng quyết liệt. Bên cạnh đó, thực trạng đấu tranh lý luận của Đảng ta trong nhiều năm qua cũng còn tồn tại những yếu kém, khuyết điểm, chưa đáp ứng được đòi hỏi của thực tiễn đang vận động nhanh chóng, phong phú, phức tạp; chưa giải đáp được nhiều vấn đề do thực tiễn đất nước đặt ra. Trong đấu tranh lý luận có nhiều nguyên nhân khách quan, nhưng chủ yếu là do những nguyên nhân chủ quan. Đó là sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác lý luận chưa thực sự đúng tầm trong điều kiện Đảng cầm quyền; công tác lãnh đạo, quản lý các hoạt động đấu tranh lý luận chưa theo kịp đòi hỏi tình hình mới; thiếu sự nghiên cứu sâu về mặt lý luận nên các hoạt động đấu tranh lý luận phản bác, phản kích các luận điệu sai trái, thù địch chưa chỉ ra được cơ sở khoa học vững chắc, tính thuyết phục chưa cao. Đội ngũ cán bộ làm công tác lý luận, đấu tranh lý luận chưa đủ mạnh, còn bất cập so với yêu cầu mới, nhất là lực lượng nòng cốt; trình độ tri thức lý luận, hiểu biết về đường lối, cương lĩnh, nghị quyết của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước cũng như năng lực, dũng khí đấu tranh kiên quyết của lực lượng nòng cốt còn hạn chế; cơ sở vật chất, kinh phí phục vụ nghiên cứu khoa học và đấu tranh lý luận đầu tư còn thấp, manh mún, dàn trải; bảo đảm thông tin đấu tranh lý luận chưa được cập nhật thường xuyên, nhiều khi thụ động, thông tin lạc hậu. Chất lượng một số công trình nghiên cứu liên quan đến nội dung đấu tranh lý luận còn hạn chế, các công trình mang tính bút chiến có độ sâu, sắc bén về lý luận và thực tiễn còn ít. Đặc biệt, sự thiếu thông tin về các lực lượng phản động, cơ hội chính trị (cả ở trong nước và nước ngoài) còn hạn chế, nên việc tập hợp các lực lượng nòng cốt trong đấu tranh phản kích, phản bác, tiến công lý luận của ta còn có lúc thụ động, mang tính thời vụ.

Vì vậy, để tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh lý luận nhằm làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, cần phải tiến hành nhiều biện pháp tổng hợp, cả trước mắt và lâu dài, trong đó biện pháp xây dựng, bồi dưỡng lực lượng nòng cốt mạnh (đội ngũ chuyên gia) tập trung vào một số nội dung sau:

Thứ nhất, phải thống nhất và nâng cao nhận thức trong xây dựng lực lượng nòng cốt mạnh làm cơ sở nâng cao chất lượng, hiệu quả đấu tranh lý luận của Đảng trong tình hình mới.

Trên mặt trận đấu tranh lý luận, do tầm quan trọng, tính chất quyết liệt, phức tạp và yêu cầu rất cao (nhất là ở cấp độ đấu tranh lý luận, ý thức hệ), để đảm bảo đánh bại mọi quan điểm, lý luận của các thế lực thù địch, trước hết cần thống nhất nhận thức phải coi trọng việc xây dựng, bồi dưỡng và phát huy vai trò lực lượng nòng cốt mạnh đấu tranh trên mặt trận này. Đây là cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng, lý luận, đường lối, quan điểm của Đảng; là một cuộc đấu tranh “một mất, một còn” giữa ta với các phần tử cơ hội, thù địch. Mất trận địa lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ làm cho cách mạng mất định hướng phát triển.

Hiện nay, các thế lực thù địch cũng đang tìm mọi âm mưu, thủ đoạn thâm độc, xảo quyệt hòng mua chuộc, lôi kéo, làm giảm sút lập trường, niềm tin, bản lĩnh của những chuyên gia giỏi lý luận của chúng ta. Vì vậy, cần phải thống nhất và nâng cao nhận thức trong Đảng, trong Nhà nước, trong cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, các ngành, trước hết từ cấp chiến lược ở trung ương về vai trò của lực lượng nòng cốt mạnh với đội ngũ chuyên gia giỏi về lý luận là yêu cầu khách quan của cuộc đấu tranh lý luận của Đảng hiện nay. Nghị quyết của Đảng chỉ rõ phải “Kiện toàn tổ chức, nâng cao phẩm chất và năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng, lý luận, nhất là cán bộ chủ chốt, từng bước hiện đại hoá điều kiện, phương tiện công tác tư tưởng - văn hoá”[1].

Thứ hai, thường xuyên bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận, phương pháp, nội dung đấu tranh lý luận cho lực lượng nòng cốt mạnh nhằm làm thất bại mọi quan điểm, lý luận của các thế lực thù địch.

Thực tiễn những năm qua cho thấy, việc xây dựng, tập hợp được lực lượng nòng cốt mạnh vào mặt trận đấu tranh lý luận của Đảng để chống lại các quan điểm phản động, sai trái không khó; song điều quan trọng phải bồi dưỡng cho lực lượng nòng cốt luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trình độ tri thức lý luận sâu rộng, có năng lực và dũng khí đấu tranh làm thất bại mọi mưu mô xảo quyệt của các thế lực thù địch trên mặt trận lý luận để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng lý luận của Đảng ta hiện nay. Vì vậy, để thắng địch trong cuộc đấu tranh phức tạp này, đòi hỏi chúng ta có một đội ngũ cán bộ nòng cốt mạnh có trình độ lý luận, năng lực đấu tranh, vừa có đạo đức trong sáng, lập trường tư tưởng chính trị vững vàng, luôn có ý chí chiến đấu bảo vệ lý tưởng cách mạng của Đảng; tức là đòi hỏi lực lượng nòng cốt mạnh phải “dám đánh, biết đánh và biết thắng” kẻ địch trên mặt trận lý luận; không né tránh hoặc dung hòa, thỏa hiệp về quan điểm, lý luận.

Bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận cho lực lượng nòng cốt mạnh cần tập trung vào những vấn đề có tính chiến lược, những vấn đề lý luận - thực tiễn cơ bản, cấp bách đang đặt ra. Đó là những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng; những vấn đề cơ bản của Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) và Nghị quyết Đại hội XI của Đảng... Đồng thời, bồi dưỡng phương pháp tư duy biện chứng, phương pháp lựa chọn vấn đề trọng tâm, trọng điểm để tham mưu đề xuất, phát hiện và phương pháp đấu tranh trực diện có căn cứ khoa học, có sức thuyết phục làm thất bại mọi quan điểm, lý luận sai trái, thù địch.

Để công tác bồi dưỡng lực lượng nòng cốt mạnh đạt được mục đích, yêu cầu của cuộc đấu tranh lý luận của Đảng trong tình hình mới, Hội đồng lý luận Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam cần chủ động phối hợp xây dựng kế hoạch đấu tranh lý luận, định hình, thiết lập hệ thống khung lý luận, các luận cứ, luận điểm đấu tranh lý luận khoa học, trên cơ sở đó bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận và định hướng nội dung đấu tranh lý luận cho lực lượng nòng cốt mạnh theo sự chỉ đạo, lãnh đạo tập trung, thống nhất từ trung ương đến các cơ quan nghiên cứu và đội ngũ chuyên gia.

Thứ ba, bồi dưỡng kỹ năng khai thác, sử dụng mạng Internet cho lực lượng nòng cốt mạnh để đảm bảo tính kịp thời, sắc bén, hiệu quả trong đấu tranh lý luận. 

Cuộc đấu tranh lý luận chống các quan điểm sai trái, thù địch trên mạng Internet với đối thủ nhiều khi không lộ diện, xảy ra trong thời gian tương đối ngắn, nên chúng ta gặp rất nhiều khó khăn, phức tạp. Trong khi đó phần lớn lực lượng nòng cốt mạnh và những chuyên gia giỏi về lĩnh vực lý luận ở nước ta hiện nay là những người cao tuổi, việc làm chủ các trang bị, phương tiện công nghệ thông tin kỹ thuật cao, trong đó có lĩnh vực Internet gặp khó khăn hơn lớp trẻ. Cho nên, để nâng cao tính hiệu quả của cuộc đấu tranh lý luận trong thời đại “bùng nổ thông tin”, vấn đề đặt ra cần phải có công tác bồi dưỡng kỹ năng khai thác, sử dụng và đấu tranh lý luận trên mạng Internet cho lực lượng nòng cốt mạnh và những chuyên gia được huy động vào mặt trận đấu tranh nóng bỏng này.

Đội ngũ cán bộ nòng cốt chuyên trách đấu tranh, phản bác các quan điểm, lý luận sai trái, thù địch trên mạng Internet trước hết phải là các chuyên gia giỏi về lý luận, những cây bút chuyên luận sắc bén, am hiểu về thực tiễn và có khả năng ứng dụng kịp thời công nghệ thông tin để xử lý nhanh các tình huống. Vì vậy, cần có kế hoạch tổ chức học tập, bồi dưỡng chuyên biệt cho lực lượng này những kỹ năng về sử dụng trang bị, phương tiện công nghệ thông tin, kỹ năng tìm kiếm thông tin, kỹ năng phân biệt các dạng tài liệu trên mạng của các phần tử cơ hội, thù địch… để họ làm chủ một cách thuần thục vừa nhằm đấu tranh phản bác kịp thời các quan điểm và hành động sai trái, lệch lạc, thù địch, vừa góp phần định hướng dư luận xã hội không để tác động vào các tầng lớp nhân dân, bảo vệ các quan điểm, luận điểm lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin và của Đảng ta. Đồng thời, cần có tổ chức phối hợp hiệu quả với các lực lượng bảo vệ an ninh tư tưởng chính trị trên mạng Internet do các cơ quan chức năng của Đảng đảm nhiệm, để cung cấp những dữ liệu thông tin cụ thể, có tính cập nhập cho lực lượng nòng cốt mạnh trong đấu tranh lý luận.

Thứ tư, có cơ chế, chính sách phù hợp đối với lực lượng nòng cốt mạnh làm nhiệm vụ đấu tranh lý luận của Đảng trong tình hình mới.

Đấu tranh lý luận là một mặt trận nóng  bỏng, quyết liệt, không những người tham gia đấu tranh phải có trình độ lý luận, tầm cao trí tuệ, phẩm chất, năng lực, phương pháp đấu tranh mà còn phải có nhiệt huyết, dũng khí và quyết tâm đấu tranh vì sự nghiệp cách mạng. Việc bồi dưỡng và sử dụng lực lượng nòng cốt mạnh (đội ngũ chuyên gia) trong đấu tranh lý luận thực chất là sự trọng đãi hiền tài. Lực lượng nòng cốt mạnh trên mặt trận này là những chiến sĩ tiên phong, chủ lực, trực tiếp, trực diện đấu tranh lý luận cũng luôn phải đối mặt với những thách thức, khó khăn và cả sự hiểm nguy trước sự tấn công của các thế lực thù địch. Vì vậy, để xây dựng và duy trì hoạt động thường xuyên của lực lượng này cần nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp, tạo điều kiện vật chất, tinh thần tốt nhất để đội ngũ cán bộ, nhà khoa học có thể toàn tâm toàn ý vì cuộc đấu tranh lý luận của Đảng.

Xây dựng và hoàn thiện các cơ chế cần chú trọng cơ chế phối, kết hợp giữa các lực lượng khác trên mặt trận đấu tranh lý luận. Nội dung cơ bản của cơ chế cần phản ánh được các mối quan hệ và các nguyên tắc phối, kết hợp; cơ chế cung cấp những thông tin cập nhật, kịp thời; cơ chế đầu tư vật chất, kỹ thuật theo hướng hiện đại, đảm bảo kinh phí tạo những điều kiện thuận lợi để lực lượng nòng cốt mạnh hoạt động; cơ chế bảo vệ lực lượng nòng cốt mạnh trước sự tấn công hiểm độc của các thế lực thù địch; cơ chế đăng tải, xuất bản các tác phẩm đấu tranh lý luận; có chế độ và chính sách đặc thù về vật chất và tinh thần vừa mang tính ưu đãi và tôn vinh dành cho lực lượng nòng cốt mạnh, vừa động viên kịp thời lực lượng này hăng hái đấu tranh trên mặt trận lý luận.

Thứ năm, kết hợp xây dựng, bồi dưỡng, huy động đông đảo, rộng rãi các lực lượng khác với lực lượng nòng cốt mạnh để hình thành nhiều tầng nấc đấu tranh lý luận chống lại các quan điểm sai trái, thù địch.

Nếu chỉ dựa vào lực lượng nòng cốt, đội ngũ chuyên gia (vốn đã mỏng) thì không thể giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh lý luận với các thế lực thù địch. Do đó phải kết hợp xây dựng, bồi dưỡng, huy động đông đảo, rộng rãi các lực lượng trong xã hội tham gia tích cực, chủ động cuộc đấu tranh này của Đảng trong tình hình mới.

Trên cơ sở đánh giá đúng tính chất phức tạp, khó khăn, quyết liệt của cuộc đấu tranh lý luận, những năm qua Đảng ta không những tập trung xây dựng, bồi dưỡng lực lượng nòng cốt mạnh với một đội ngũ chuyên gia giỏi mà còn quan tâm xây dựng, tập hợp lực lượng đông đảo, rộng rãi bao gồm đội ngũ cán bộ nghiên cứu, giảng dạy khoa học xã hội và nhân văn nhân văn ở các viện, trung tâm nghiên cứu, các học viện, nhà trường, phóng viên các cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình, các cơ quan văn hóa...; đồng thời, xác định đúng yêu cầu, chỉ rõ vai trò, trách nhiệm của từng lực lượng, từng cấp, từng ngành, kết hợp chặt chẽ các lực lượng tạo nên một thế trận hiệp đồng rộng khắp trong phạm vi cả nước, hình thành theo nhiều cấp, nhiều tầng, đồng loạt tiến công các thế lực thù địch trên mặt trận lý luận.

Các lực lượng đông đảo khác được huy động tham gia phối hợp chặt chẽ với các lực lượng nòng cốt đấu tranh trên mặt trận lý luận cũng phải được quan tâm bồi dưỡng trang bị thế giới quan, phương pháp luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, những vấn đề lý luận cơ bản của cách mạng Việt Nam. Phải có định hướng nội dung đấu tranh lý luận cho các lực lượng đông đảo, tập trung khẳng định mục tiêu lý tưởng xã hội chủ nghĩa, con đường mà Đảng và Bác Hồ đã chọn, kiên định và quyết tâm thực hiện công cuộc đổi mới; khắc phục mọi biểu hiện dao động, bi quan, bảo thủ, giáo điều, chủ quan nóng vội, đặc biệt là những biểu hiện xa rời quan điểm, nguyên tắc của Đảng, đấu tranh kiên quyết với những quan điểm, lý luận phản động, sai trái, mà trọng điểm là những quan điểm đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập, dân chủ cực đoan, phủ định thành quả cách mạng, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, góp phần cùng lực lượng nòng cốt mạnh bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng, lý luận của Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay./.

---

[1] Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện ĐHĐB toàn quốc lần thứ X, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2006, tr. 285.