Nguyên tắc thống nhất lý luận và thực tiễn trong đấu tranh lý luận hiện nay

Tác giả Vĩnh Chân

Nguyên tắc thống nhất lý luận vừ thực tiễn là một nguyên tắc cơ bản, cần quán triệt sâu sắc trong ĐTLL. Thực tiễn là tiêu chuẩn của chân lý, là nguồn cung cấp cứ liệu và kinh nghiệm cho đáu tranh lý luận. Xét đến cùng thì ĐTLL đều không mang mục đích tự thân, mà ĐTLL là nhằm giải quyết các vấn đề được đặt ra từ thực tiễn. Mặt khác, ĐTLL cũng không có hiệu quả nếu thiếu nguồn nguyên liệu được chắt lọc, khái quát, đúc kết từ thực tiễn. Đồng thời, chỉ khi gắn với thực tiễn thì ĐTLL mới tìm được những câu trả lời thực sự có giá trị.

 ĐTLL cần lấy căn cứ từ thực tiễn, hướng đến giải quyết những vấn đề cả lý luận và thực tiễn đặt ra. Nếu trong ĐTLL mà cứ đi theo công thức định sẵn, không chú ý đến các vấn đề mới nảy sinh trong kinh tế, không để tâm đến tâm trạng xã hội và tình cảm của nhân dân thì không thể đủ sức thuyết phục. Thực tiễn đã khẳng định, cách thức tốt nhất để bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng là không ngừng phát triển nền tảng lý luận tư tưởng ấy luôn phù hợp với thực tiễn thời đại.  

Việc thường xuyên bám sát tình hình thực tiễn, bảo đảm tính hướng đích trong đấu tranh lý luân. Chỉ có trên cơ sở bám sát thực tiễn thì cùng với những kết luận khoa học về mặt lý luận, mới bảo đảm tính khả thi trong ĐTLL. Bám sát thực tiễn, gắn phát triển lý luận với tổng kết thực tiễn, từ tổng kết thực tiễn để phát triển lý luận, đồng thời thấu suốt phát triển lý luận để làm tốt hơn tổng kết thực tiễn, chỉ như vậy thì mới bảo đảm nâng cao hiệu quả ĐTLL. Trong ĐTLL, từ thực tiễn sinh động, phải nhận thức sự cần thiết và cấp thiết phải đổi mới, bổ sung, phát triển lý luận Mácxít. Đây là điều khác biệt lớn giữa ĐTLL với các hình thức đấu tranh thực tiễn khác. Chỉ khi nào lý luận bám sát thực tiễn, nắm bắt được hơi thở của cuộc sống, bắt rễ sâu trong đời sống hiện thực, kịp thời giải đáp những vấn đề do thực tiễn cách mạng đặt ra, định hướng, khơi nguồn sáng tạo từ phong trào cách mạng và sáng kiến của quần chúng, thì khi đó ĐTLL mới đạt hiệu quả cao, tránh khỏi giáo điều và các khuynh hướng "tư biện" trong ĐTLL.

Trên cơ sở nắm vững lý luận nền tảng của chủ nghĩa Mác - Lênin,  cần quán triệt sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh và vận dụng nhuần nhuyễn vào thực tiễn ĐTLL. Tư tưởng Hồ Chí Minh là biểu hiện sáng ngời về sự vận dụng trung thành và sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện Việt Nam, đồng thời còn là sự đúc rút sâu sắc, khái quát và nâng lên tầm lý luận từ thực tế lịch sử và thực tiễn đấu tranh cách mạng của Đảng và nhân dân Việt Nam. Dựa vào lý luận mác xít, luận giải một cách "khẩu phục, tâm phục" những vấn đề mới đang đặt ra, thì cuộc ĐTLL mới có hiệu quả./.