Vẫn những điệp khúc cũ rích, các thế lực thù
địch rêu rao rằng, ĐCSVN là tổ chức chính trị “độc tài, độc đoán, mất dân chủ”(!) Lý do mà chúng
đưa ra là: chỉ có sự “cạnh tranh”, “đối trọng” nhiều đảng thì xã hội mới có dân
chủ thực sự! Phải chăng là như vậy?
1. Vấn đề thực hiện dân chủ của xã hội không phụ thuộc
vào số lượng các chính đảng. Có khi một
quốc gia chỉ có một đảng nhưng vẫn bảo đảm và phát huy được dân chủ cho toàn xã
hội; có khi một quốc gia có nhiều đảng nhưng đất nước vẫn không có dân chủ. ĐCSVN
là đảng duy nhất hiện nay đóng vai trò cầm quyền ở đất nước Việt Nam. Sự cầm
quyền của ĐCSVN là sự lựa chọn của lịch sử vận động phát triển của cách mạng
Việt Nam; là kết quả của sự hy sinh, phấn đấu của toàn Đảng qua các thời kỳ cam
go của cách mạng; được nhân dân Việt Nam tin yêu, trao trọng trách dẫn đường
phát triển cho dân tộc. Đảng dứt khoát không chấp nhận đa nguyên chính trị và
đa đảng đối lập là hoàn toàn phù hợp với điều kiện của xã hội nước ta trong
bước đường phát triển, là sự phản ánh bản chất của một đảng mácxít - Lênin-nít chân chính. Đó là một đảng
mang trong lòng sự phát triển theo các nguyên tắc của một đảng chính trị tiên
phong, trong đó đậm nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ; một đảng gắn bó mật
thiết với nhân dân, với vận mệnh của dân tộc; một đảng phát triển trên nền tảng
dân chủ và chỉ phát triển vững mạnh khi có chế độ sinh hoạt dân chủ thực sự. Thực
tế cho thấy trong thế giới hiện thời, có một số nước theo chế độ đa đảng; trong
đó, một số nước theo chế độ lưỡng đảng thay nhau cầm quyền, có nước theo chế độ
một đảng duy nhất. Trình độ dân chủ của xã hội trên thực tế ở các nước trên thế
giới hoàn toàn không phụ thuộc vào số lượng của các đảng. Ở một số nước, nhiều
đảng tranh nhau số phiếu cử tri, đấu đá nhau trên chính trường khiến xã hội rối
loạn, xảy ra tình trạng vô chính phủ, mất ổn định chính trị và như vậy xã hội
không bảo đảm được dân chủ. Một số nước theo chế độ đa đảng, nhưng thực chất
vẫn chỉ có một đảng cầm quyền, còn lại những đảng khác tồn tại chỉ là hình thức.
Một số nước chỉ có một đảng nhưng chính trị - xã hội vẫn ổn định, vẫn bảo đảm
và phát huy được dân chủ, thực tiễn cho thấy ở thể chế một đảng cầm quyền của
Trung Quốc (dù là nhiều đảng, thực chất mấy chục năm qua vẫn là Đảng Cộng sản
cầm quyền), của Lào, Cuba và của Việt Nam, mặc dù xã hội chưa đạt trình độ phát
triển cao như các nước phát triển phương Tây, song chế độ dân chủ được đề cao,
được bảo đảm, dân chủ ngày càng được thực hành rộng rãi hơn, thực chất hơn; đời
sống chính trị - xã hội ổn định. Việc chỉ có một đảng hay có nhiều đảng hoàn
toàn do điều kiện và hoàn cảnh của mỗi nước chế định. Chính vì vậy, trình độ
dân chủ của xã hội nhất thiết không phụ thuộc vào số lượng nhiều hay ít chính
đảng, mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như: chất lượng của chính bản thân đảng
cầm quyền; chế độ chính trị của quốc gia; trình độ dân trí, mà trình độ dân trí
là sự tổng hòa của các yếu tố truyền thống, học vấn, văn hóa;...
Nói như vậy, không phải cứ có ĐCS
(một đảng mặc dù mang trong lòng mình bản chất khoa học và cách mạng) là nghiễm
nhiên bảo đảm dân chủ cho xã hội. Điều kiện tiên quyết bảo đảm và phát huy dân
chủ cho toàn xã hội trong điều kiện một đảng cầm quyền, là đảng cầm quyền ấy
phải có nhận thức đúng, hoạt động theo quy luật khách quan và được xây dựng
thực sự trong sạch, vững mạnh. Do đó, ĐCSVN luôn phấn đấu để thể hiện bản chất
của mình trong thực tế, làm cho Đảng luôn luôn trở thành tổ chức tiên phong dẫn
dắt sự phát triển của toàn dân tộc.
2. Bảo đảm và phát huy dân chủ của xã hội
trong tình hình hiện nay ở nước ta. Việt Nam đang tiếp tục công cuộc đổi
mới toàn diện đất nước, theo hướng CNH, HĐH, mở cửa, hội nhập quốc tế, vì mục
tiêu: “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”[1].
Vì vậy, yêu cầu về dân chủ trong đời sống của đất nước ngày càng cao. ĐCSVN duy
nhất cầm quyền có nhiều lợi thế cho sự ổn định chính trị như thực tế nhiều năm
qua đã cho thấy, nhưng điều đó cũng chứa đựng nguy cơ mất dân chủ. Do đó, để
bảo đảm và phát huy dân chủ cho xã hội trong chế độ một đảng cầm quyền, cần chú
trọng những vấn đề sau:
Một là, Thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa trong điều kiện một
Đảng duy nhất cầm quyền và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt
Nam đặt ra vấn đề đối thoại dân chủ và thông qua vai trò Mặt trận Tổ quốc Việt
Nam thực hiện chức năng tập hợp quần chúng và phản biện xã hội có chất lượng,
hiệu quả. Nội dung này cũng thể hiện rõ những hình thức thực hiện dân chủ xã
hội chủ nghĩa phù hợp với trình độ, đặc điểm tâm lý con người Việt Nam. Nhận
thức được vấn đề thực tiễn này, Nghị quyết Đại hội XII của Đảng chí rõ: “Dân
chủ đòi hỏi phải được đối thoại; đối thoại để tạo sự đồng thuận,... Nhu cầu đối
thoại sẽ là một trong những nhu cầu chính đáng và vô cùng có lợi để xã hội phát
triển nhanh hơn và đúng hướng. Trong điều kiện chỉ có một đảng cầm quyền thì
đối thoại cởi mở là phương sách tốt nhất tranh thủ trí tuệ của cả dân tộc...”[2].
Hai là, Thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa trong điều kiện một Đảng duy nhất cầm
quyền và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong sự kết
hợp giữa “xây và chống”; phát huy dân chủ đi liền với tăng cường pháp chế”; và
đấu tranh phê phán những biểu hiện lệch lạc, sự chống phá của các thế lực thù
địch. Các thế lực thù địch thường vin vào cớ: một Đảng duy nhất
cầm quyền... để xuyên tạc, phủ nhân dân chủ xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Chúng
suy luận ra nhiều điều bài giả nhân, giả nghĩa, giả khoa học để lừa bịp quần
chúng nhân dân và lôi kéo những phần tử bất mãn. Thực hiện dân chủ xã hội chủ
nghĩa trong bối cảnh các thế lực thù địch thực hiện chiến lược diễn biến hòa
bình như hiện nay thì kết hợp giữa xây và chống là tất yếu và diễn ra gay go,
phức tạp. Cùng với nó là những tàn tích tâm lý thần dân của xã hội thuộc địa,
nừa phong kiến vẫn còn sâu đậm thì vấn đề đấu tranh đào thải, lọc bỏ được hiểu
như một biện pháp thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay. Với ý
nghĩa đó, sự tồn tại của pháp quyền là tất yếu để bên cạnh giáo dục, thuyết
phục, dẫn dắt quần chúng thực hiện quyền làm chủ, còn có những trường hợp phải
dùng sức mạnh của pháp luật cưỡng chế mới có tính khả thi. Đặc biệt những lực
lượng chống phá bằng lực lượng, thậm chí bằng vũ trang thì càng cho thấy phải
có sức mạnh cưỡng chế rất cụ thể. Vận dụng quan điểm Nghị quyết Đại hội XII của
Đảng về: “Phát huy dân chủ phải đi liền với tăng cường pháp chế, đề cao trách
nhiệm công dân, giữ vững kỷ cương... Phê phán
những biểu hiện dân chủ cực đoan, dân chủ hình thức”[3]
vào từng hoạt động trên tất cả các lĩnh vực hiện nay.
Ba là, Tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng,
trọng tâm là đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước để bảo đảm
và phát huy dân chủ trong xã hội. Đổi mới phương thức lãnh đạo của
Đảng đối với hệ thống chính trị phải bảo đảm nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh
đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ, đi đôi với phát huy trách nhiệm
của tổ chức và người đứng đầu về công tác cán bộ. Điều này có mâu thuẫn với
việc bảo đảm và phát huy dân chủ cho xã hội không? Về nguyên tắc, điều này
không có gì mâu thuẫn với vai trò lãnh đạo của Đảng cầm quyền. Và với vai trò
như vậy, ĐCSVN là người chịu trách nhiệm cuối
cùng, lớn nhất đối với chất lượng của đội ngũ cán bộ trong hệ thống chính trị.
Vấn đề là ở chỗ, trong thực tế hoạt động lãnh đạo công tác cán bộ, Đảng phải cụ
thể hoá bằng những cách thức như thế nào cho phù hợp với từng thời kỳ.
Làm tốt
những vấn đề đó, Đảng ta sẽ đủ sức lãnh đạo đất nước tiến hành thắng lợi công
cuộc đổi mới và đó sẽ là lời khẳng định đanh thép nhất: ở Việt Nam duy nhất chỉ
cần ĐCSVN cầm quyền, lãnh đạo vẫn bảo đảm và
phát huy dân chủ; Việt Nam không cần đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập.
[1] Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung
ương Đảng, H. 2016, tr. 220
[2] Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ
nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam qua 30 năm đổi
mới, Nxb CTQG - ST, H. 2016, tr. 144
[3] Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung
ương Đảng, H. 2016, tr. 170
Phương Ngọc
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét